Líon alt a bhfuil an ghné seo luaite iontu: 28
Cainteoirí dúchais ó cheantar Dhúrois in iarthar Chorcaí iad, más fíor do chuntas in The Cork Examiner i ndiaidh bhás Risteaird ··· Dar le tuairiscí an Irish Peasant agus an Cork Examiner gur ar mhaithe lena shláinte ab éigean dó an Astráil a fhágáil ··· I 1910, foilsíodh An cónggar: Irish simplified Part 1 a d’ullmhaigh sé i bpáirtíocht le Shán Ó Cuív agus an Aimhirgíneach.
Luann an tuairisc san Cork Examiner go raibh sé ina ollamh le Rúisis i gColáiste Ollscoile Chorcaí tamall ··· Níl dada ina thaobh i gcáipéisí an choláiste agus dhealródh sé nach post buan a bhí aige.
Dar leis an Cork Examiner gur staidéar ar Eabhrais agus ar an Tiomna Nua ba obair dá laethanta deiridh
In Cork Examiner 27 Deireadh Fómhair 1978 deirtear gurbh as Droichead na Bandan don athair agus gurbh as an Linn Dubh don mháthair.
Bhí Liam ar scoil ag Bráithre na Toirbhirte sa Mhainistir Theas go raibh sé 15 bliana d’aois nuair a fuair sé post i siopa nua leabhar a bhí oscailte ag Cornelius O’Keeffe ag 70 Old George’s Street (nó Sráid Oilibhéir Pluincéad anois) ··· ‘A focus of nationalist and cultural interests’ a tugadh ar an siopa sin san aiste ‘70 Years a bookseller’ in Cork Examiner 31 Márta 1977
Nuair a d’éag sé ar 29 Samhain a bhí fógra a bháis in Cork Examiner ··· Scríobhadh in Cork Examiner 2 Nollaig 1908: ‘Sprung from an old and respected Ballymacoda family...
Chaith sé tamall gairid ag teagasc i gColáiste Mhainchín, Luimneach(Cork Examiner 28 December 1907) agus fiche bliain i bparóiste Naomh Eoin, mar a raibh sé ina riarthóir ··· Dúradh san Examiner: ‘During the 20 years of his ministry in Limerick he was early and late fostering or encouraging every attempt, successful or otherwise, to spread the knowledge of the people’s native tongue and by persuasion or agreement that along the path he had marked out lay one great road to the goal of Ireland’s nationhood’
Scríobh Muiris de Prionnbhíol ‘Cuimhne Phearsanta’ in Feasta, Márta 1997 agus bhí cuntais iarbháis in Irish Times 3 Feabhra 1997 agus in Cork Examiner 3 Feabhra 1997 ··· Siopa beag grósaeireachta a bhí ag an athair, más fíor cuntas an Irish Times, ach deir an Examiner gur ghréasaí ba ea é
Tá eolas ina thaobh in: Scríbhneoirí na Gaeilge 1945-1995 (1995) le Seán Ó Cearnaigh; Eolaire Chló Iar-Chonnachta de scríbhneoirí Gaeilge (1998); sna cuntais iarbháis in: Foinse 9 Samhain 2003; Irish Times 15 Samhain 2003; Sunday Independent 23 Samhain 2003 le Nollaig Ó Gadhra; Southern Star 27 Nollaig 2003 le Nollaig Ó Gadhra; Examiner 12 Samhain 2003; Saol, Eanáir 2004; Methodist Newsletter, Aibreán 2004; An tUltach, Márta 2004 le Seán Ua Cearnaigh; Lá 10 Samhain 2003 le Eoghan Ó Néill.
I gceantar Dhoire Garbh Thoir tamall ó Dhroichead na Bandan, Co ··· Ó 1946 amach bhí aistí agus léirmheasanna i gcló aige in Comhar, An tUltach, Inniu, Feasta, Amárach, Agus, Déirdre, Scéala Éireann, Cork Examiner, Mayo News
Tarlach Ó hUid [q.v.] a scríobh an cuntas iarbháis in Inniu 22 Bealtaine 1970 agus tá cuntais freisin in Cork Examiner 18 Bealtaine 1970, in Irish Independent 18 Bealtaine 1970, agus in Agus, Meitheamh 1970; gheofar tagairtí dó i scríbhinní Mhic an Bheatha, in I dTreo na Gréine, 1987, agus in Téid Focal le Gaoith, 1967 go háirithe
Nuair a bhí Ó Muirthile trí bliana déag d’aois casadh Walter McGrath air, staraí áitiúil agus eagarthóir le nuachtán an Cork Examiner, a chabhraigh go mór leis i gcúrsaí scríbhneoireachta
Dúradh ann gur chónaigh sé tamaill i gConnachta agus i nDún na nGall, gur chaith sé téarma ag múineadh i gColáiste na Mumhan, gur chara ar leith é leis an Athair Peadar Ó Laoghaire[B2] (‘Nobody knows an tAthair Peadar better than he’) agus go scríobhadh sé na nótaí ar chúrsaí reatha in Cork Examiner
Ag tabhairt freagra ar cheisteanna in Cork Examiner 20 Lúnasa 1994 scríobh a col seisir, Helen O’Donovan, chuig údair an chuntais seo gur Ghrásach ón Rinn, Cloich na Coillte, a mháthair
Dar leis an Cork Examiner 18 Nollaig 1917 go raibh an tAthair Caomhánach báúil leis na Réamonnaigh anuas go 1914
Tuairiscíodh a bhás in Cork Examiner 8 Meitheamh 1956
Cuireadh leacht suas ar a uaigh ar 16 Meitheamh 1971.
Dúradh in Cork Examiner 19 Bealtaine 1921: ‘Le deich mbliana ar a laghad dhein sé cúram mór den Ghaeilge—i bparóiste Uíbh Laoghaire agus anseo i gcathair Chorcaí
Ní raibh in Cork Examiner ach fógra a bháis agus dúradh gur shochraid phríobháideach a chuirfí air
D’éag sé ar 3 Aibreán 1942 ach níor tuairiscíodh sin in Cork Examiner go dtí an 13ú lá den mhí
Féach gurbh fhiú leis an neacht seo fógra báis a chur in Cork Examiner
Tuairisc air in Cork Examiner 3 Bealtaine.
‘Since he gave up the operatic stage Mr O’Shea has been a warm exponent of the Gaelic songs and in this role he has taken no small part in the development of Irish music’ (Cork Examiner 14 Nollaig 1903)
Nuair a d’éag sé tugadh ardmholadh dó in Cork Examiner 30 Lúnasa 1858.
Nuair a cháiligh sé ceapadh é ina dhochtúir íoclainne i gceantar Bhaile Bhuirne.
Sa Cork Examiner i ndiaidh a bháis tuairiscíodh gurbh é a tharla de bharr dícheall an Dochtúra: “the dingy hamlet of Ballyvourney has been transformed into a flourishing village”
Bhíodh ábhar aige in Irisleabhar na Gaedhilge, Fáinne an Lae, An Claidheamh Soluis, An tÉireannach, The Shan Van Vocht, The Irish Nation, The Parnellite, Cork Examiner
D’fhreagair sé fógra in Cork Examiner ag lorg iarratas ar phost príomhoide
Ar ais in Éirinn dó bhí cúraimí sagairt air, de réir thuairisc a bháis in Cork Examiner, sa Mhaoilinn, Co
Is í an tagairt dá chumas in Cork Examiner 16 Feabhra 1925: ‘He was a keen student of the national language in which he became so proficient as to be able to preach missions entirely in the native language in several of the Irish-speaking districts’
Tá sin bunaithe ar chuntas in Cork Examiner 22 Deireadh Fómhair 1949: ‘Professor O’Donoghue studied at Heidelberg University with Professor Mülhausen[q.v.], one of the world’s greatest authorities on Irish and a fluent Irish speaker.’ In Cork University Record, Nollaig 1949 in alt, ‘An tOllamh Tadhg Ó Donnchadha [Torna], D
Shíl an Craoibhín go raibh eolas aige ar an tSean-Ghaeilge agus san fhógra a d’fhoilsigh an Cork Examiner i ndiaidh a bháis dúradh: ‘Bhí sé ag déanamh stuidéir ar an seanléigheacht so ar feadh na haimsire do bhí sé ag múineadh sgoile i mBaile Átha Cliath, gur bhuail galar an bháis é
Spreag sin é le seanamhrán a scríobh síos óna athair agus ba ghairid gur thosaigh sé ar bhlúirí seanchais a chur chuig An Lóchrann, an Cork Examiner agus an Echo.
D’éirigh leis teastas múinteora Gaeilge a fháil i gColáiste na Rinne in 1925
Ó 1918 go 1922 bhíodh alt aige go laethúil san Examiner
Seol ar an ríomhphost
Scaip ar Facebook
Scaip ar Twitter
