An tOileánach

Ó CRIOMHTHAIN, Tomás (1855–1937)

Please go to http://www.ainm.ie/ for more information. 2010 Níl aon dírbheathaisnéis Ghaeilge a tharraing aird lucht litríochta chomh mór le An tOileánach ··· That book, An tOileánach, is the superbest of all books I have ever read’ (Irish Times 3 Eanáir 1957—i gcló ag Breandán Ó Conaire in Tomás an Oileáin, 1992) ··· Agus ba é tuairim Fhlann Mhic an tSaoir in Comhar, Nollaig 1947: ‘Seasóidh An tOileánach a cháil nuair a bheidh an chuid is mó eile de nualitríocht na Gaeilge imithe i díchuimhne’ ··· D’fhoilsigh Cló Talbóid eagrán úrnua de An tOileánach in 2002, é in eagar ag Seán Ó Coileáin, ollamh le Nua-Ghaeilge i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh. ‘Lá San Tomás, sa mbliain 1856, is eadh rugadh mé’ an chéad abairt in An tOileánach (1929) ··· ‘Ní fada go raibh leabhar agus leabhartha agam agus na daoine san Oileán seo ag teacht ag éisteacht liom ag léamh na seanscéalta dhóibh ...’ (An tOileánach, 1929)

Ó SIOCHFHRADHA, Pádraig (1883–1964)

Ba é a chéadchuir eagar ar Allagar na hInise (1928) agus ar An tOileánach (1929), agus ba é a bhaist na teidil orthu ··· Tá cuntas ar a eagrán de An tOileánach ag Seán Ó Coileáin in ‘Tomás Ó Criomhthain, Brian Ó Ceallaigh agus An Seabhac’ in Scríobh 4, 1979 ··· ‘Ach tá tábhacht éigin ag baint le heagrán An tSeabhaic de An tOileánach i gcónaí

Ó SÚILLEABHÁIN, Muiris (1904–1950)

In 1929, mhol sé do Mhuiris leabhar ar nós An tOileánach le Tomás Ó Criomhthain a scríobh

MAC AMHLAIGH, Dónall (1926–1989)

is as authentic a book in its own right as is An tOileánach

THOMSON, George Derwent (1903–1987)

Is dóigh le Mac Conghail gur fearr d’aistriúchán é ná an t-aistriú a rinne Flower ar An tOileánach

UA MAOILEOIN, Pádraig (1913–2002)

In 1973 chuir sé amach eagráin nua den An tOileánach (agus thug cabhair do Sheán Ó Coileáin chun eagrán 2002 den saothar sin a réiteach, leabhar a seoladh an oíche ar tugadh a chorp chun an tséipéil) agus de Allagar na hInise agus foilsíodh Allagar II (1999), sleachta nach raibh i gcló sna heagráin eile

MAC CANA, Somhairle (1901–1975)

Please go to http://www.ainm.ie/ for more information. 2010 An péintéir seo a dhear pictiúr de Thomás Ó Criomhthain[B5] le haghaidh dheannchlúdach An tOileánach, 1929 agus a mhaisigh Fíon na filidheachta, [1931] le Micheál Breathnach[B8]

TYERS, Pádraig (1925–2010)

Agus bhí An tOileánach (Ó Criomhthain 1929) léite acu

MAC CLÚIN, Seoirse (1894–1949)

Is é seo an mí ba mhó a ghoill riamh orm ar muir ná ar talamh, agus fairis sin, is mó a chuir paisiún agus fearg orm nuair a chonac nár luaigh sé go raibh mo leithéid riamh ina chabhair’ (eagrán 1973 de An tOileánach). In 1922 foilsíodh a leabhar Binn is blasta agus ansin in 1924 foilsíodh Róisín fiain na mara, sraith d’ailt inar bhain sé úsáid as an ‘gearr-litriú’

Ó CEALLAIGH, Brian (1889–1936)

Ach bhí le maíomh ag Brian go raibh páirt mhór aige i nginiúint An tOileánach ar dhúirt Seán Ó Coileáin faoi: ‘Ní bheidh an seasamh céanna ag aon leabhar Gaeilge eile go deo arís agus a bhí aige tamall’

FLOWER, Robin (1881–1946)

Toradh ar na cuairteanna sin is ea The Western Island (1944) agus Seanchas ón Oileán Tiar. D’aistrigh sé dírbheathaisnéis Uí Chriomhthain faoin teideal The islandman (1934) agus tá an teideal The Great Blasket ar chnuasach dá dhánta a foilsíodh in 1924

MARSTRANDER, Carl (1883–1965)

Téarma insa ló do bhímís le chéile ar feadh leath na haimsire, a dó nó a trí huaire ‘chluig gach lá ...’ (An tOileánach, 1929)

Ó DUINNSHLÉIBHE, Seán (1812–1889)

Tá cur síos ag Ó Criomhthain in An tOileánach ar lá a chuir an file amú air sa phortach: ‘..